GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
"Bayden İrana qarşı yeni neft sanksiyalarını icra etməyəcək"- Blumberq
Belçika: SEPAH terror təşkilatı elan edilsin
Güney Azərbaycanın şəhərlərində etiraz aksiyası keçirilib
Britaniya Ukraynaya tarixinin ən böyük maliyyə yardımını edəcək
Güneyli aktivistin mühakimə prosesi keçirilib
Avropa Birliyi ölkələri İranla bağlı razılaşdı
ABŞ Dövlət Departamenti İranda insan haqları ilə bağlı illik hesabatını yaydı
İran hərbi xərclərini artırdı
KİV: Almaniya Ukraynaya zirehli maşınların göndərilməsini dayandırıb
Krım türklərinin Tərcüman adlı televiziyası fəaliyyətə başlayıb
Təbrizdə Urmu gölü ilə bağlı posterlər yayıldı
"Bosniyada müsəlmanlara qarşı törədilənlər soyqırımı olmayıb" İranın səfiri
Boyer Əhməd də 69 gənc intihar edib
Kuleba Aİ XİN rəhbərlərinə: Debat deyil, hərəkət etmək vaxtıdır
Ermənistanda Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyasına qarşı çıxan 7 nəfər saxlanılıb
Peskov: Rusiya və Azərbaycan münasibətləri inkişaf etdirmək istəyinə malikdir
Ermənistanda Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə daha bir işçi qrupu yaradılıb
2 il ərzində ölkənin yoxsul təbəqəsinin sayı 8 milyon nəfər artıb
KTMT baş katibi Rusiya sülhməramlı kontingentinin Qarabağdan çıxarılmasını şərh edib
Xamenei etiraf etdi: Uğursuz olduq!
"Dünyada sabitliyə ən böyük hədə İrandır"- İsaq Herzoq
Tehranın Əmir Kəbir universitetində tələbələr tətil aksiyası keçirir
Ermənistanda delimitasiya ilə bağlı komissiya yanında Tavuş sakinlərindən ibarət işçi qrup yaradılıb
Prezident İlham Əliyev Rusiyaya işgüzar səfərə gedib
Rəisinin açıqlaması pakistanlıların etirazına səbəb olub
Polşa ərazisində nüvə silahı yerləşdirməyə hazır olduğunu bildirib
İranın Çabahar, Kirman və Kərəc şəhərlərində 9 məhbus edam olunub
İran rejimi xeyrinə casusluqda şübhəli bilinən şəxs həbs edildi
İraqda “Hizbullah Kətaibi” qrupu ABŞ qüvvələrinə yenidən həmləyə başalyıb
İbrahim Rəisi Pakistana səfər edib
İranlı idmançı yarışda qızı təhqir etdiyinə görə cəzalandırıldı
Dörd azərbaycanlı fəalın dindirmə iclası keçirilib
Qəzvində sosial media fəalları həbs edilib
Xoyda zəlzələ oldu
Dünya SEPAH-ı terror təşkilatı kimi tanımalıdır - Katz
Məhbus aktivistə dərmanlarını çatdırmağa icazə verilməyib
Iranda İsrailə görə həbslər olub
"Polis yaylığı olmayan qadını güc tətbiq edib patrul maşınına mindirməyə haqqı yoxdur"- hüquqşünas
Paşinyan: Ermənistan və Azərbaycan ilk dəfə problemi masa arxasında həll edib
Nazir Azərbaycan-Ermənistan dövlət sərhədinin delimitasiyasına dair konkret tapşırıqlar qoyub
Sulduz qətliamının ildönümü anılıb
ABŞ Nümayəndələr Palatası Ukrayna, İsrail və Tayvana 95 milyard dollarlıq yardım paketini irəli sürür
İran İsraillə qarşıdurmadan çəkinir
Həmin dövrdə Türkiyənin baş naziri milli düşüncə sahibi Şükrü Saraçoğlu olsa da, dövlət məmurları arasında kommunistlərin də sayı az deyildi. Təhsil naziri Hasan Ali Yücel kommunist olduğunu açıq söyləyir, bu siyasi görüş daşıyıcılarını orta və ali təhsil ocaqlarına yerləşdirirdi.
Ölkədə kommunizm ideologiyasının yayılması, milli düşüncənin sıxışdırılması millətçi aydınları narahat etməyə başlamışdı. Dövrün böyük fikir adamlarından Nihal Atsız və digər aydınlar prosesin dayanması üçün addımlar atılmasını vacib sayır, “Bozkurt”, “Orhun”, “Çınaraltı” dərgilərində kommunizmin iç üzünü açan yazılar dərc edirdilər.
Türk ziyalılarının Sovet İttifaqının timsalında kommunizmin türk iqrinin məhvinə yönəlik ideologiya olduğunu bildirən məqalələri kommunistlərə qoşulan xeyli gənci bu yoldan çəkindirdi. Ancaq kommunistlər təşkilatlanmaqda davam edir və sürətlə çoxalırdılar. Həmin günlərdə Nihal Atsız Şükrü Saraçoğluna Açıq Məktub yazır.
Məqalə “Orhun” dərgisinin 1944-cü il mart sayında dərc edilir. Məktubda təhsil naziri Hasan Ali Yücelin əmri ilə məktəblərdə, universitetlərdə kommunizmi təbliğ edən çap məhsullarının yayıldığı, bunun üçün ianə toplandığı bildirilir. Onun bu məsələdə ən yaxın silahdaşının Sebahattin Ali olduğu göstərilir.
Yazılanlar təhsil naziri üçün ciddi problemə çevrilir. Nazir Yücel və “Ulus” qəzetinin baş redaktoru Falih Rıfkı Atayın təşfiqi ilə Sabahattin Ali Nihal Atsızı məhkəməyə verir.
1944-cü il aprelin 26-da başlanan məhkəmə prosesi elə böyük marağa səbəb olur ki, insanların çoxluğundan hakimlər salona girməkdə çətinlik çəkirlər. Məhkəməni davam etdirmək mümkün olmadığı üçün proses mayın 3-nədək təxirə salınır.
Məhkəmə başlayan saatlarda milliyyətçi gənclik Ankarada böyük etiraz yürüş-mitinqi keçirir, türkçülüyə dava açanların cəzalandırılmasını tələb edirlər. Hökumət mitinqi dağıdır, 165 tələbə həbs edilərək Ankara zindanlarına salınır, onlara ağır işgəncələr verilir.
Bu olay Türkiyə tarixinə kommunizm əleyhinə ən böyük mitinq kimi keçir. Mayın 3-də məhkəmə Nihal Atsızı da həbs edir. O, hücrələrinə bir nəfərin güclə sığa biləcəyi və buna görə də “tabutluq” adlandırılan həbsxanaya göndərilir.
İllər sonra Atsız həmin günlər haqqında yazırdı:
“3 May türkçülüyün tarixində bir dönüş nöqtəsidir. O zamana qədər yalnız duyğu və düşüncə olan, ədəbi və elmi sərhədləri çox da aşmayan türkçülük birdən-birə geniş bir hərəkata çevrildi.
3 may türkçülərin günü olsa da, ona bir bayram deyə bilməyəcəyik. Çünki illərlə sürəcək böyük iztirabımız həmin gündən başladı. Ona bir matəm demək də qəbul edilməz. Çünki həmin gün bizə bu qədər sıxıntı arasında böyük bir imtahan vermək, ürəkləri ilə ürəksizləri ər meydanında sınaqdan çıxarmaq, yaxşı ilə yamanı ayırmaq fürsəti verdi.
Türkçülər, kütləvi və ya fərdi olaraq 3 Mayı anaq və ucaldaq”.
1945-ci ilin 29 martına qədər davam edən məhkəmə prosesində Türkiyə siyasətinin 23 önəmli şəxsi haqqında “vətənə xəyanət” maddəsi ilə həbs qərarı çıxarılır. Zeki Velidi Togan, Alparslan Türkeş, Nihal Atsız, Reha Oğuz Türkkan, Cihat Savaş Fer, Nurullah Barıman, Fethi Tevetoğlu, Nejdet Sançar, Cebbar Şenel və Cemal Oğuz Öcal kimi milli düşüncəli insanlar həbsxanalarda ağır işgəncələr görür.
Ancaq məhkəmə müddəti bununla başa çatmır. Məhkumların hüquqlarını qoruyan vəkillər onların azad edilməsi üçün üst məhkəmələrə müraciət edir. 1947-ci il martın 31-də məhkumlar bəraət alır.
Türkçülük Gününü ilk dəfə 3 May məhkumları cəza evində keçirib. 1954-cü ildən isə Nihal Atsızın istəyi ilə hər il həmin gün Türklük Günü kimi qeyd olunmağa başlayıb.
Alparslan Türkeş Milliyyətçi Hərəkat Partiyasını qurandan bu günə qədər 3 May daha geniş qeyd olunur.
Ayxan
ABŞ Dövlət Departamenti İranda insan haqları ilə bağlı illik hesabatını yaydı
Krım türklərinin Tərcüman adlı televiziyası fəaliyyətə başlayıb
Təbrizdə Urmu gölü ilə bağlı posterlər yayıldı
"Bosniyada müsəlmanlara qarşı törədilənlər soyqırımı olmayıb" İranın səfiri
2 il ərzində ölkənin yoxsul təbəqəsinin sayı 8 milyon nəfər artıb
"Dünyada sabitliyə ən böyük hədə İrandır"- İsaq Herzoq
Prezident İlham Əliyev Rusiyaya işgüzar səfərə gedib
İran rejimi xeyrinə casusluqda şübhəli bilinən şəxs həbs edildi
Qəzvində sosial media fəalları həbs edilib
Paşinyan: Ermənistan və Azərbaycan ilk dəfə problemi masa arxasında həll edib
G7 İranı hədələdi: Rusiyaya silah vermə...
Azərbaycanın növbəti uğuru- Qazaxın 4 kəndi Azərbaycana qaytarılır
İran yenədə "Şirin quyruğu"ndan danışdı
İsrailin hücumu mesaj idi: Biz daha pisini də edə bilərdik
İsrail Suriyanın şimalını bombalayıb
İsrail niyə İsfahanı hədəf aldı?
İsrail İrana hava zərbələri endirib
Ağdamda yerləşən Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzinin fəaliyyəti dayandırılacaq
İran bölgə ölkələrini təhdid etməyi davam etdirir - Cəzalandırılacaqlar
İrana qarşı yeni sanksiyalara görə AB-nin sammiti çağırılacaq - AB liderləri bəyanat yaydı
İordan İran PUA-larının izlənilməzində İsrailə köməklik edib
Milli fəallar istintaq idarəsinə çağırılıb
"Traxtur" tərəfdarının dəfn mərasimində qarşıdurma- Hökumət qüvvələri zor tətbiq etdi
İsrail-İran qarşıdurması "Traxtur"un baş məşqçisinin istefasına səbəb oldu
Israil XİN 32 ölkəni SEPAH-ı terror təşkilatı kimi tanımağa çağırıb
Prezident: Biz bu gün su mənbələrimizə tam sahib olmuşuq
ABŞ İranın hərəkətləri əleyhinə qarşı "birgə strategiya" planı hazırlayır
İran səfiri yenə qırmızı xətdən danışdı
Sistan və Bəlucistanda zəlzələ olub
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb
Dövlət Xidməti: Ermənilərin Xudavəng monastırında törətdikləri vandalizmlə bağlı lazımi addımlar atılacaq
Kemeron: İsrailin İranın hücumuna cavab vermək qərarı verdiyi aydındır
Kreml: Rusiya sülhməramlı kontingentinin Qarabağdan çıxarılmasına başlanılıb
Hikmət Hacıyev: Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycandan vaxtından əvvəl çıxarılması barədə hər iki ölkənin ali rəhbərliyi qərar qəbul edib
İran bölgə ölkələrini təhdid etməyi davam etdirir - Cəzalandırılacaqlar
İrana qarşı yeni sanksiyalara görə AB-nin sammiti çağırılacaq - AB liderləri bəyanat yaydı
Ağdamda yerləşən Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzinin fəaliyyəti dayandırılacaq
Dörd azərbaycanlı fəalın dindirmə iclası keçirilib