SON XƏBƏRLƏR

AŞ PA Azər­bay­ca­na da­ir qət­na­mə qə­bul et­di

2021.10.20, 07:36
AŞ PA Azər­bay­ca­na da­ir qət­na­mə qə­bul et­di

Gunaz.tv
AŞ PA Azər­bay­ca­na da­ir qət­na­mə qə­bul et­di Səməd Seyidov deyib ki, sənəd nisbətən balanslıdır 2225060844.jpg Dü­nən Av­ro­pa Şu­ra­sı Par­la­ment As­samb­le­ya­sı­nın Stras­burq­da ke­çi­ri­lən yay ses­si­ya­sın­da "Azər­bay­can­da seç­ki­ön­cə­si de­mok­ra­tik tə­si­sat­la­rın və­ziy­yə­ti" ad­lı he­sa­ba­tın təq­di­ma­tı baş­la­yıb. Mo­ni­to­rinq Ko­mi­tə­si­nin ma­yın 27-də Uk­ray­na pay­tax­tı Ki­yev­də ke­çi­ri­lən top­lan­tı­sın­da bə­yə­ni­lən he­sa­bat­da Seç­ki Mə­cəl­lə­si­nin tək­mil­ləş­di­ril­mə­si, və­tən­daş­la­rın sər­bəst top­laş­maq azad­lı­ğı­na qo­yu­lan məh­du­diy­yət­lə­rin ara­dan qal­dı­rıl­ma­sı, həbs­də­ki jur­na­list­lə­rin dər­hal azad­lı­ğa bu­ra­xıl­ma­sı zə­ru­rə­ti və di­gər mə­sə­lə­lər yer alıb. Qeyd edək ki, AŞ­PA-nın yay ses­si­ya­sı iki gün ön­cə baş­la­yıb. AŞ­PA Mo­ni­to­rinq Ko­mi­tə­si­nin Azər­bay­can üz­rə həm­mə­ru­zə­çi­lə­ri And­res Her­kel və Yev­ge­ni­ya Æiv­ko­va çı­xış edib­lər. And­res Her­kel bil­di­rib ki, Azər­bay­can­da və­ziy­yət hə­lə də na­ra­hat­lıq do­ğu­rur. APA-nın mə­lu­ma­tı­na gö­rə, Her­kel bu gün ye­ni­dən Azər­bay­can­la bağ­lı mü­za­ki­rə­lər apa­rıl­ma­sı­nın dü­şün­dü­rü­cü ol­du­ğu­nu diq­qə­tə çat­dı­rıb. "Çün­ki Azər­bay­can­da və­ziy­yət hə­lə də na­ra­hat­lıq do­ğu­rur. Biz öl­kə­də in­san haq­la­rı­nın du­ru­mun­dan çox na­ra­ha­tıq, əsa­sən də bu na­ra­hat­lıq küt­lə­vi in­for­ma­si­ya va­si­tə­lə­ri­nin azad­lı­ğı­na aid­dir. Bu sa­hə­də və­ziy­yət heç də ürə­ka­çan de­yil. Tə­əs­süf­lər ol­sun ki, bu ki­mi fakt­lar müs­bət də­yi­şik­lik­lə­rin əl­də olun­ma­sın­da ne­qa­tiv rol oy­na­ya bi­lər. Bu­nun­la be­lə biz "Sər­bəst top­laş­maq azad­lı­ğı haq­qın­da" qa­nu­nun qə­bu­lu­nu al­qış­la­yı­rıq. Bun­dan baş­qa çirk­li pul­la­rın yu­yul­ma­sı­na və ter­ror­çu­lu­ğa qar­şı mü­ba­ri­zə­yə da­ir qa­nun­lar da par­la­ment­də mü­za­ki­rə edi­lir. İna­nı­ram ki, bu qa­nun­lar da ya­xın za­man­lar­da qə­bul edi­lə­cək. Əsas mə­qam­lar­dan bi­ri Seç­ki Mə­cəl­lə­si­nə də­yi­şik­lik­lər edil­mə­si ilə bağ­lı­dır. Həm bi­zim, həm də Ve­ne­si­ya Ko­mis­si­ya­sı­nın töv­si­yə­lə­ri­nin heç də ha­mı­sı par­la­ment­də mü­za­ki­rə edil­mə­yib. Seç­ki ko­mis­si­ya­la­rı­nın tər­ki­bi­nin for­ma­laş­ma­sı sa­hə­sin­də prob­lem­lər qal­maq­da­dır. Æur­na­list­lə­rin həbs edil­mə­si isə seç­ki­lə­rön­cə­si mün­bit ab-ha­va ya­rat­mır. Ola bil­sin ki, bu həbs­lər­də ci­na­yət ele­ment­lə­ri də var, la­kin qə­bul et­mə­li­yik ki, həbs­lə­rin si­ya­si tə­rəf­lə­ri də möv­cud­dur". Yev­ge­ni­ya Æiv­ko­va isə pre­zi­dent İl­ham Əli­ye­vin im­za­la­dı­ğı son əfv fər­ma­nı ilə 5 jur­na­list də da­xil ol­maq­la 59 nə­fə­rin azad­lı­ğa bu­ra­xıl­ma­sı­nı müs­bət ad­dım ki­mi də­yər­lən­di­rib: "He­sab edi­rəm ki, siz bu he­sa­ba­tın ba­lans­laş­dı­rıl­mış ol­du­ğu­nu gö­rə­cək­si­niz. Dü­şü­nü­rük ki, Azər­bay­can­da növ­bə­ti seç­ki­lər da­ha de­mok­ra­tik şə­ra­it­də ke­çi­ri­lə­cək. De­di­yim ki­mi, bu he­sa­bat­da­kı mə­qam­lar çox ob­yek­tiv­dir, am­ma bə­zi sa­hə­lər­də prob­lem­lə­rin hə­lə də qal­dı­ğı­nı vur­ğu­la­ma­lı­yam". Da­ha son­ra mü­za­ki­rə­lər­də Azər­bay­can nü­ma­yən­də he­yə­ti­nin üz­vü Gül­tə­kin Ha­cı­ye­va çı­xış edib: "Ümid edi­rəm ki, Er­mə­nis­tan nü­ma­yən­də he­yə­ti və er­mə­ni mü­xa­li­fə­ti­nin təm­sil­çi­lə­ri Er­mə­nis­ta­nın Azər­bay­can tor­paq­la­rı­nı iş­ğal et­mə­si fak­tı­nı eti­raf edə­cək­lər". Azər­bay­can əra­zi­lə­ri­nin bir his­sə­si­nin iş­ğal al­tın­da ol­du­ğu­nu vur­ğu­la­yan Gül­tə­kin Ha­cı­ye­va bu fak­tın Av­ro­pa Şu­ra­sı­nın prin­sip­lə­ri­nə zidd ol­du­ğu­nu xa­tır­la­dıb: "Azər­bay­ca­nın Av­ro­pa Şu­ra­sı qar­şı­sın­da üzə­ri­nə gö­tür­dü­yü öh­də­lik­lə­rin ye­ri­nə ye­ti­ril­mə­si mə­sə­lə­si ilk də­fə de­yil ki, mü­za­ki­rə olu­nur. Post­so­vet mə­ka­nı öl­kə­lə­ri­nin ək­sə­riy­yə­tin­də de­mok­ra­ti­ya, kor­rup­si­ya­ya qar­şı mü­ba­ri­zə və di­gər sa­hə­lər­də cid­di prob­lem­lər var. Biz bu mə­sə­lə­lə­rə ya­naş­ma­da iki­li stan­dart­la­rın şa­hi­di olu­ruq. Bu öl­kə­lər­dən da­nı­şan­da ob­yek­tiv ol­maq la­zım­dır. Azər­bay­can­da xris­ti­an və al­ban mə­zar­lıq­la­rı­nın da­ğı­dıl­ma­sı AŞ­PA-nın Mə­də­niy­yət, Təh­sil və Elm Ko­mi­tə­si­ni çox na­ra­hat edir. Su­al olu­nur: "Nə­yə gö­rə biz öz mə­də­ni və ta­ri­xi ir­si­mi­zi da­ğıt­ma­lı­yıq?" Er­mə­nis­tan əra­zi­sin­də Azər­bay­can ta­ri­xi­nə, mə­də­niy­yə­ti­nə məx­sus çox­say­lı abi­də­lər da­ğı­dı­lıb. İs­tər­dim ki, AŞ­PA-nın Mə­də­niy­yət, Təh­sil və Elm Ko­mi­tə­si Azər­bay­ca­nın er­mə­ni­lər tə­rə­fin­dən yüz­lər­lə məs­cid və mə­zar­lı­ğı­nın da­ğı­dıl­ma­sı fak­tı­nı öz mə­ru­zə­sin­də əks et­dir­sin, diq­qə­ti tək­cə Nax­çı­van əra­zi­si­nə yö­nəlt­mə­sin. Azər­bay­can bu sa­hə­də əmək­daş­lı­ğa hə­mi­şə ha­zır­dır". Mü­za­ki­rə­lər­də çı­xış edən AŞ­PA Mo­ni­to­rinq Ko­mi­tə­si­nin səd­ri Ser­gey Qo­lo­va­tıy he­sa­bat­la bağ­lı mey­da­na çı­xan su­al­la­rın əv­vəl­cə­dən rəh­bər­lik et­di­yi ko­mi­tə­də mü­za­ki­rə olun­du­ğu­nu de­yib: "Əgər Azər­bay­can haq­qın­da 7-8 mə­ru­zə ha­zır­la­nır­sa, bu bi­zim gü­na­hı­mız de­yil. Elə et­mək la­zım­dır ki, öl­kə­də de­mok­ra­ti­ya­ya, hü­qu­qi döv­lət və qa­nu­nun ali­li­yi prin­sip­lə­ri­nə, in­san haq­la­rı­na hör­mət­lə ya­na­şıl­sın. Ümid edi­rik ki, 2009-cu il­də bu mə­sə­lə­ni ye­ni­dən gün­də­mə gə­tir­mə­yə eh­ti­yac ol­ma­ya­caq. Və Azər­bay­can­la bağ­lı mü­za­ki­rə­lər olar­sa be­lə, biz seç­ki­lər­də yol ve­ri­lən qa­nun po­zun­tu­la­rın­dan da­nış­ma­ya­ca­ğıq. Bu isə Azər­bay­can hö­ku­mə­ti­nin is­tə­yin­dən ası­lı­dır". Çı­xış­lar­dan son­ra Azər­bay­can­da de­mok­ra­tik ins­ti­tut­la­rın fəa­liy­yə­ti­nə da­ir qət­na­mə­yə edi­lən tək­lif və dü­zə­liş­lər üz­rə səs­ver­mə ke­çi­ri­lib. Azər­bay­can tə­rə­fin tək­lif et­di­yi də­yi­şik­lik və əla­və­lə­rin ha­mı­sı səs­ver­mə za­ma­nı qə­bul olu­nub. Er­mə­nis­tan nü­ma­yən­də he­yə­ti qət­na­mə­də Azər­bay­can tor­paq­la­rı­nın iş­ğa­lı­na da­ir müd­dəa­la­rın də­yiş­di­ril­mə­si­ni tək­lif et­sə­lər də, bu tək­lif­lə­rin heç bi­ri qə­bul olun­ma­yıb. Bri­ta­ni­ya­lı par­la­men­tar Ed­vard Oha­ra da qət­na­mə­nin AŞ­PA-nın Cə­nu­bi Qaf­qaz­da mə­də­ni ir­sin araş­dı­rıl­ma­sı mis­si­ya­sı­na aid 14-cü pa­raq­ra­fı­na əla­və edil­mə­yə cəhd gös­tə­rib. Oha­ra və di­gər par­la­men­tar­lar qət­na­mə­yə mis­si­ya­nın böl­gə­yə sə­fə­ri­nə Azər­bay­can tə­rə­fin ən­gəl tö­rət­di­yi ba­rə­də müd­dəa­nın da­xil edil­mə­si­ni is­tə­yib­lər. Azər­bay­can nü­ma­yən­də he­yə­ti­nin üz­vü Gül­tə­kin Ha­cı­ye­va isə bu­na qar­şı çı­xa­raq bil­di­rib ki, bu mis­si­ya Azər­bay­ca­nın iş­ğal al­tın­da olan əra­zi­lə­ri­nə də sə­fər et­mə­li­dir və bu sə­fər Azər­bay­can əra­zi­sin­dən ke­çə­rək ger­çək­ləş­di­ril­mə­li­dir. Gül­tə­kin Ha­cı­ye­va­nın çı­xı­şın­dan son­ra Ed­vard Oha­ra­nın tək­lif et­di­yi dü­zə­liş səs­ver­mə­yə çı­xa­rı­lıb və qə­bul olun­ma­yıb. Mü­za­ki­rə­lə­rin so­nun­da Azər­bay­can­da de­mok­ra­tik ins­ti­tut­la­rın fəa­liy­yə­ti­nə da­ir 11627 say­lı qət­na­mə la­yi­hə­si əla­və və də­yi­şik­lik­lər­lə qə­bul edi­lib. Qət­na­mə­də bil­di­ri­lir ki, Av­ro­pa Şu­ra­sı­na üzv olan Azər­bay­can­da mət­bu­at­la bağ­lı prob­lem­lər, sər­bəst top­laş­maq hü­qu­qu­nun məh­dud­laş­dı­rıl­ma­sı ki­mi fakt­la­rın ol­ma­sı na­ra­hat­lıq ya­ra­dır. Sə­nəd­də ha­zır­da həbs­də olan üç jur­na­lis­tin azad­lı­ğa bu­ra­xıl­ma­sı­nın va­cib­li­yi vur­ğu­la­nıb. Qət­na­mə­də pre­zi­dent seç­ki­lə­ri­nə ki­mi gö­rül­mə­si zə­ru­ri olan iş­lər­lə bağ­lı töv­si­yə­lər də ək­si­ni ta­pıb. Bu töv­si­yə­lər seç­ki ko­mis­si­ya­la­rı­nın for­ma­laş­dı­rıl­ma­sı za­ma­nı ba­lan­sın qo­run­ma­sı, şi­ka­yət­lə­rin ba­xıl­ma sis­te­mi­nin tək­mil­ləş­di­ril­mə­si, döv­lət tə­rə­fin­dən ma­liy­yə­ləş­di­ri­lən te­le­ka­nal­lar­da si­ya­si par­ti­ya və blok­lar üçün pul­suz efir vax­tı­nın ay­rıl­ma­sı, mü­xa­li­fət par­ti­ya­la­rı­nın mi­tinq ke­çir­mək hü­qu­qu­na qa­ran­ti­ya ve­ril­mə­sin­dən iba­rət­dir. Qət­na­mə­də Azər­bay­ca­nın əra­zi bü­töv­lü­yü­nün bər­pa­sı­nın va­cib­li­yi vur­ğu­la­nır və bu­nun öl­kə­də uzun­müd­dət­li de­mok­ra­ti­ya­nın in­ki­şa­fı­nın tə­min olun­ma­sın­da mü­hüm amil ol­du­ğu qeyd edi­lir. Ses­si­ya­nın ge­di­şi za­ma­nı Azər­bay­can­dan olan nü­ma­yən­də­lər Av­ro­pa Şu­ra­sı Par­la­ment As­samb­le­ya­sı­nın səd­ri Lu­is Ma­ria de Puc­la gö­rü­şüb. Gö­rüş­də iyu­nun 30-da AŞ­ PA səd­ri­nin Azər­bay­ca­na edə­cə­yi ilk sə­fər­lə bağ­lı mə­sə­lə mü­za­ki­rə edi­lib. "AŞ PA-nın yay ses­si­ya­sın­da qə­bul olu­nan sə­nəd nis­bə­tən ba­lans­lı­dır. Am­ma bu­nun­la be­lə, bi­zim mü­ba­hi­sə edə bi­lə­cə­yi­miz mə­qam­lar da var". Azər­bay­ca­nın AŞ PA-da­kı nü­ma­yən­də he­yə­ti­nin səd­ri Sə­məd Se­yi­dov be­lə de­yib. O, bil­di­rib ki, qət­na­mə töv­si­yə xa­rak­te­ri da­şı­yır və Azər­bay­can hö­ku­mə­ti bu sə­nə­di mil­li ma­raq­lar ba­xı­mın­dan dyər­lən­di­rə­cək. Qeyd edək ki, AŞ­PA-da Azər­bay­can­la bağ­lı sə­nə­də 22 dü­zə­liş tək­lif olu­nub. Səs­ver­mə­də tək­lif­lə­rin bir ço­xu qə­bul edi­lib. Er­mə­nis­tan nü­ma­yən­də he­yə­ti­nin Qa­ra­bağ mə­sə­lə­si ilə bağ­lı irə­li sür­dü­yü tək­lif­lər isə qə­bul edil­mə­yib. Tey­mur sherg

SEÇİLMİŞ XƏBƏRLƏR

Çox oxunanlar