چاپ پنجم کتاب « آذربایجان در جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق»

آخرین خبرها

چاپ پنجم کتاب « آذربایجان در جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق» - دکتر توحید ملک زاده

۱۴۰۳.۰۳.۱۹, ۰۷:۰۲

چاپ پنجم کتاب « آذربایجان در جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق» - دکتر توحید ملک زاده

Gunaz.tv

فکر کنم کمتر آذربایجانی در اورمیه، سلماس و کلا مناطق غربی آذربایجان باشد که کلمه جیلولوق به گوشش نخورده باشد. در ایام کودکیمان پیرمردان و پیرزنانی بودند که حوادث وحشتناک جیلولوق را نقل می کردند. سالهای ۶۰ صفهای طویل نانوایی ها محل مناسبی بود برای بیان خاطرات افراد مختلفی که مستقیما در بطن این حوادث ناگوار بودند یا اینکه از پدر و مادر یا فامیلهای درجه اولشان خاطرات را شنیده بودند. من هم کودکی کنجکاو بودم و عاشق شنیدن این خاطرات بودم. پیرزنانی که همسایه ما بودند نیز این خاطرات قتل و غارت و فرار را بیان می کردند و من متحیر از اینکه این جیلوها که بودند که امروزه هیچ اثری از آنها الان نیست. در نظرم آنها وحشیانی بودند که مانند ومپایرها به خون مردم تشنه بودند.

از پنجم دبستان به کتابخانه عمومی سلماس که در نزدیکی خانه مان بود عضو شدم. مسئول کتابخانه آقای ارجمند بود که اصرار داشت سنت کوچک است و باید حداقل در راهنمایی تحصیل کنی تا عضو شوی ولی چون اصرار مرا و علاقه بیش از حد مرا به کتاب دید با عضویتم موافقت نمود. از همان روزهای اول عضویتم دو نوع کتاب به امانت می بردم:,کتب علمی و کتب تاریخی.. از کتابهای علمی، سری کتابهای به من بگو چرا را خیلی دوست داشتم چرا که به بیان و تشریح طبیعت می پرداخت و قسم دوم، کتب تاریخی بود که طبیعتا اسم آذربایجان مرا به کتاب تاریخ هیجده ساله آذربایجان کشاند...‌یا للعجب!!!! تمام خاطرات پیرمردان و پیرزنان با جزئیات در این کتاب آمده بود. و بدین ترتیب وارد وادی حوادث جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق شدم...

به تدریج نقش منفی کشورهای روسیه، فرانسه ، انگلیس و آمریکا در این فجایع برایم آشکار شد و همانطور که پیرمردان و پیرزنان تعریف و تایید می کردند، نقش مثبت قشون عثمانی در فراری دادن جیلوها و قشون آنها برایم آشکارتر شد. تحصیلات من در ترکیه و آنکارا شروع شد و آرشیو عثمانی مسکن هر روز من بود. با دیدن اسناد فراوان حملات عثمانی به جیلوها، چشمانم برق می زد و هر روز دهها و صدها صفحه سند کپی می کردم که این اسناد، بن مایه کتاب « آذربایجان در جنگ جهانی اول یا فجایع جیلولوق » شد. سال ۸۴ اولین چاپ کتاب توسط آقای آسیابی مدیر انتشارات اختر تبریز چاپ شد. به گفته آقای آسیابی، این کتاب در نمایشگاه کتاب اورمیه به تنهایی ۷۰۰ جلد فروش داشت در سالهای بعدی این کتاب جای خود را در میان مردم آذربایجان باز کرد و تشویقات و تبریکات مردم هر روز بیشتر و بیشتر می شد. بجز چند مسئول خودباخته فرهنگی که دارای جمیع رذایل بودند و بخاطر این رذایل صاحب پست و مقام شده بودند، تمام عکس العملهای مردم آذربایجان و حتی مسؤلان، تشویق و قدردانی بود. من هم به نوبه خود بخاطر این قدردانی، از همشهریان و هم وطنانم تشکر می کنم.

امروز که چاپ پنجم کتاب در این وانفسای کتاب، به همت مدیر انتشارات اختر تبریز، جناب آقای آسیابی به قفسه کتابفروشی ها رفته، ضمن تشکر از یکایک مردم قدردان و فرهنگدوست آذربایجان، حمایت و قدردانی از بزرگان و پیش کسوتان فرهنگ و ادب آذربایجان را از همشهریان عزیزم خواستارم. این افراد بدون دریافت تومانی پول و بلکه هزینه کرد از بودجه خانواده و اهل و عیال خود در مباحث آذربایجانشناسی و تورکولوژی فعالیت می کنند و کمترین کار ما قدردانی از زحمات این عزیزان در قالب موسسات و NGO ها می باشد.

۱۸ خرداد ۱۴۰۳

گونازتی‌وی

SH.A