ANALİZ: Baas rejimindən sonra İran və Suriya

SON XƏBƏRLƏR

ANALİZ: Baas rejimindən sonra İran və Suriya

2025.03.10, 17:00

Türkiyə Milli Kəşfiyyat Akademiyası Başqan köməkçisi Dr. Hakkı Uyğur "Anadolu Ajansı Analizi" üçün Baas rejiminin devrilməsindən sonra İranın Suriya siyasətinin necə formalaşdığını yazıb.

Gunaz.tv

İran Suriyada hansı strategiyanı izləyir?

Devrilmiş lider Bəşər Əsədin ölkədən qaçmasından sonra Suriya prezidenti Əhməd Şəranın başçılıq etdiyi inqilabi qüvvələrə ən sərt reaksiya verən ölkələrdən biri də İran olub. Müxtəlif rəsmilər, xüsusilə də Əli Xamenei inqilabın arxasında Qərbin olduğunu və Baas rejiminin yenidən hakimiyyətə keçəcəyini və ya ölkənin yenidən qanlı müharibəyə qərq olacağını iddia edirdi. Ölkənin müxtəlif təbəqələri Tarsus və Latakiya ətrafında baş verən son silahlı hücumlardan məmnunluqlarını ifadə etməkdən çəkinmədilər. İran rejiminə yaxın adamlar və yarı rəsmi trol ordusu toqquşmalardan sonra ciddi dezinformasiya və təbliğat fəaliyyətinə başlayıblar. Təhlükəsizlik qüvvələrinə qarşı törədilən terror aktlarının başlanğıcında “geri döndük” ritorikası yayılmasına baxmayaraq, üsyançılar dəf edildikdən sonra “mülki qırğın” iddiası geniş vüsət alıb.

The Syrian-Iranian Relationship: Where Is It Heading? - MENA Research Center

İranla terror təşkilatı PKK arasında hansı münasibətlər var?

Digər mühüm sual isə İranın Türkiyəyə qarşı sərt mövqe tutmasının terror təşkilatı PKK ilə münasibətlərinə necə təsir edəcəyidir. İranda bəzi qrupların PKK terrorçusu lideri Abdullah Öcalanın tərksilah bəyanatından çox da məmnun olmadığı aydın olur. Məlumdur ki, Tehran son 40 ildə PKK ilə əlaqələrini qoruyub saxlamağa çalışıb və xüsusilə ikitərəfli münasibətlərdə böhranlı dövrlərdə terror təşkilatına dəstəyini artırıb. Odur ki, Cənubi Qafqazdakı proseslərin ardınca İranın Suriya və Lübnandakı itkilərinə görə Ankaranı "günahlandıran" Tehran yaxın gələcəkdə həm təşkilatın tərksilah prosesinə müdaxilə etməsi, həm də oradan yeni imkanlar qazanması mümkündür.

PKK-nın yeni dəstəkçisi: İran! | No Comment

Latakiyadakı hadisələr nə deməkdir?

Nəhayət, martın 6-na keçən gecə Latakiyada baş verən toqquşmalar arxa fon çərçivəsində dəyərləndirilməlidir. İranın aylardır təhdid etdiyi açıqlamaları və köhnə rejimin qalıqlarının Suriya təhlükəsizlik qüvvələrinə qarşı başlatdığı hücumlar önəmli olsa da, strateji nəticə verməkdən uzaqdır. Münaqişələrdən yorulan Suriya xalqının Baas rejiminə rəğbətinin olmaması, lider kadrlarını itirdikdən sonra Hizbullahın müdaxilə imkanlarının ciddi şəkildə zəifləməsi kimi faktorları nəzərə alsaq, bu toqquşmanın arxasında İran hökumətinin "mən buradayam" siyasətinin dayandığını görə bilərik. Doğrudan da, Taliban Kabili ələ keçirdikdən sonra, iranlılar da oxşar ritorikadan istifadə edərək, Əhməd Şah Məsudun oğlu Əhməd Məsudun rəhbərliyi altında Şimal Müqavimətini quracaqlarını iddia etdilər, lakin buna baxmayaraq, hər iki tərəfdən əsgərlərin həyatını itirdiyi sərhəd toqquşmalarından artığı olmadı.

Clashes in Syria kill more than 1,000 people in 2 days – POLITICO