GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
Ermənistanın Kirants kəndində sonuncu sərhəd dirəkləri quraşdırılıb
Həmas, Husi və Hizbullah terror təşkilatları Rəisinin ölümünə yas saxlayır
Şərqi Azərbaycana yeni vali təyin edildi
Rəisini əvəz edən Məhəmməd Moxber kimdir?
Tehranda silahlı qarşıdurma - Üç polis güllələnib
Şərqi Zəngəzur və Qarabağa köçən fermer kişi və qadınların sayı məlum olub
İran Prezidentinin ölümü ilə əlaqədar Suriya, Pakistan və Livan matəm elan edib
Artilleriya bölmələrinin döyüş atışlı taktiki təlimi başa çatıb
Azad olunan ərazilərdə daha 35 mina aşkarlanıb
XİN: Azərbaycan Tayvanın müstəqilliyini tanımır
Peskov: İran helikopter qəzasının araşdırılması üçün Rusiyadan kömək istəməyib
Rəisinin ölümü Yaxın Şərqə təsir edəcək
Kreml: Zelenskinin səlahiyyət müddətinin başa çatması xüsusi hərbi əməliyyatın keçirilməsinə təsir göstərmir
Milli fəallar məhkəməyə çağırıldı
Məlikanda azərbaycanlı fəal həbs edildi
İran Polis Komandanlığı media fəallarına xəbərdarlıq etdi
KİV: ABŞ Gürcüstanda "xarici agentlər" haqqında qanunun müəlliflərinə sanksiya tətbiq edəcək
Rəisiyə görə beş günlük matəm elan edildi
İran XİN rəhbərinin vəzifələrini icra edəcək şəxs məlum olub
Gürcüstan parlamentinin spikeri avropalı siyasətçiləri ikiüzlülükdə ittiham edib
Xameneinin varisi kim olacaq?
Rəisinin ölümünə görə İranda milli matəm elan edilib
İran birjasında tətil edildi, futbol yarışları dayandırıldı
İham Əliyev İranın rəhbərinə başsağlığı verdi
Rəisinin səlahiyyətlərini Müxbir yerinə yetirəcək
Rəisinin helikopterində həlak olanların tam siyahısı açıqlandı
İbrahim Rəisinin olduğu helikopterin bütün sərnişinləri həlak olub
İran Rəisi üçün xahiş etdi, Türkiyə yardım göndərdi
Qızıl Aypara Cəmiyyətitəkzib etdi- Prezidentin helikopteri tapılmayıb
İran paytaxtında təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirildi
SEPAH və sərhəd qüvvələri Arazın cənubunu nəzarətə götürdü
Rəisini axtaran xilasedicilər itkin düşdü
Azərbaycan Prezidenti Rəisinin qəzaya düşməsi ilə bağlı paylaşım etdi
Rəisinin havadan axtarışı dayandırıldı
İbrahim Rəisinin helikopterinin tapılması ilə axtarışlar davam edir- Nəticə yoxdur
Helikopter qəzası: İran hökuməti Böhran Qərargahə yaratdı
İran prezidentinin helikopteri qəzaya uğrayıb
Təbrizdə bir neçə küçənin qədim adları dəyişdirildi
Azərbaycan və İran Prezidentlərinin görüşü olub
İsrail ordusu Rəfahda 50-yə yaxın terrorçunu məhv edib
Tehran Vaşinqtonla dolayı danışıqlar apardığını təsdiqləyib
Milli fəal sürgünə göndərildi
Ekoloq- Urmu gölünün rənginin dəyişməsi göölün quruması ilə bağlıdır
Əslən Güney Azərbaycandan olan isveçli tədqiqatçı İran tarixində Azərbaycanın və Təbrizin əsas güc mərkəzi rolundan kənarlaşmasının səbəbləri barədə müsahibə verib.
Sosial Araşdırmalar Mərkəzinin tədqiqatçısı Seyid Cavad Miri İran üçün Azərbaycanın və Təbrizin əvvəlki rolunun olmadığı barədə Azər Əncümən xəbər portalının redaksiyasında müsahibə verib.
“Biz Təbriz və tarixi Azərbaycandan söhbət açarkən ancaq ölkədaxili sərhədlər deyil, paytaxtı Yerevan olan Ermənistandan tutmuş Dərbənd və Gürcüstanda yerləşən bir neçə əyalətlərin Azərbaycanın tarixi torpaqları olduğunu da nəzərdə tutmalıyıq.
Ötən 150 ildə dünya tarixində Azərbaycanın indiki durumuna birbaşa təsir etmiş böyük siyasi hadisələr oluşub. Bu hadisələrdən biri dünya və İranda vaxtı ilə “Millət-Dövlət” ideyasının formalaşmasıdır.
Belə ki, ölkə vaxt ötdükcə müasir bürokratiyaya sarı yönəlir və bürokratiya siyasi işləri idarə etməyə başlayır. Təbriz “Qacar Məhrusə Məmləkətləri” çağında “Səltənət Nayibinin Məkanı" kimi rol ifa edirdi və Qacarlar çağında şahlığa keçmək istəyən bütün şahlar Təbrizdə trona otururdular.
Müasir terminlə desək, dövlət heyəti Təbrizdə təşkil olunurdu. Bununla da ölkə üzrə güc əlaqələri bu şəhərdə toplaşmışdı.
Lakin Nasirəddin Şah çağında Azərbaycanın “Prinslərin Məskunlaşdığı Yer” kimi tarixi rolunun bitməsinə gətirib çıxaran dəyişikliklər oluşmağa başladı.
Habelə Təbrizin rolunun azalmasına səbəb olan önəmli tarixi olay kimi İran-Rus müahribəsində İranın məğlub olduğunu qeyd etmək olar. Bununla da Birinci Pəhləvi çağında Təbriz ilə Tehran arasında olan ayrıla bilməz tarixi əlaqələr məhv olunmağa başladı.
Qacarlar sülaləsi qarşısında qoyulan və formalaşdırılan Pəhləvi dövləti Azərbaycanla bağlı cəmiyyətin tarixi yaddaşının məhv edilməsi məqsədi ilə güc əlaqələrinin dəyişməsi yöndə bütün cəhdlərini etməyə başladı.
Azərbaycan və Təbrizin ölkə üzrə tarixi rolunun azalmasına gətirib çıxaran digər olay kapitalizm sisteminin ehtiyacı kimi İranın cənubunda neft məsələsidir. İranlılar ölkənin cənubuna yönəlir və bununla da İranda başqa bir formada siyasi sistem təşkilatlanması və güc paylaşması formalaşır, Pəhləvilər çağında bu proses daha da geniş miqyas alır.
Təbrizin İranda əsas güc mərkəzi kimi tutduğu yerini itirməsinə səbəb olan başqa önəmli olay Məşrutə İnqilabıdır. Belə ki, qarşı- qarşıya duran diktatura və məşrutəçilərin əksəriyyəti azərbaycanlı olub. Ona görə də bu qarşıdurma etnik qarşıduruması deyildi.
Bu səbəbdən diktatura məşrutəçiləri məğlub edəndən sonra çox önəmli nəticə çıxardılar. Belə ki, məşrutəçilərə kimlər və hansı coğrafiya belə bir qarşıdurma gücünü verdiyini düşünməyə başladırlar.
Bəllidir ki, həmin coğrafiya Təbriz olmuşdur.
Ona görə də diktatura bu məsələni tarixi yaddaş kimi öznündə saxladı və hakimiyyətdən hakimiyyətə ötürüldü.
Belə bir tarixi yaddaşı gücləndirən digər məsələ Seyd Cəfər Pişəvərinin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Demokrat Firqəsi hərəkatıdır.
Bu olayların hamısı Tehranda güc mərkəzlərini müəyyən bir nəticə çıxarmağa məcbur etdi:
Azərbaycana xüsusi nəzarət olunmasa, İranda güc quruluşu sistemini dəyişdirə və hansısa bir yolla İranı yenidən qurmağa və başqa bir siyasi anlamda təhrif olunmasına gətirib çıxara bilər.”-deyə Seyid Cavad Miri qeyd edib.
Tədqiqatçının bu qeydləri şovinist İran hakimiyyətinin Güney Azərbaycana qarşı hazırkı mövqeyini və asimilasiya siyasətini tamamilə əks etdirir.
Taymaz
Həmas, Husi və Hizbullah terror təşkilatları Rəisinin ölümünə yas saxlayır
Rəisini əvəz edən Məhəmməd Moxber kimdir?
Tehranda silahlı qarşıdurma - Üç polis güllələnib
Rəisinin ölümü Yaxın Şərqə təsir edəcək
Məlikanda azərbaycanlı fəal həbs edildi
Rəisiyə görə beş günlük matəm elan edildi
İham Əliyev İranın rəhbərinə başsağlığı verdi
Rəisinin helikopterində həlak olanların tam siyahısı açıqlandı
İbrahim Rəisinin olduğu helikopterin bütün sərnişinləri həlak olub
Qızıl Aypara Cəmiyyətitəkzib etdi- Prezidentin helikopteri tapılmayıb
İran prezidentinin helikopteri qəzaya uğrayıb
Azərbaycan və İran Prezidentlərinin görüşü olub
Ekoloq- Urmu gölünün rənginin dəyişməsi göölün quruması ilə bağlıdır
NATO-nun ən güclü 10 ordusu arasında Türkiyənin yeri açıqlandı
Məhbus fəalın həyat yoldaşı təhlükəszlik idarəsinə çağırılıb
Tehran “Hizbullah”ı qabaqcıl hava hücumundan müdafiə ilə təmin edib - İsrail mediası
Əli Xamenei kitab sərgisində özünü rüsvay etdi
İsrail ordusu Qəzzanın Cəbəliyə bölgəsində şiddətli döyüşlərin getdiyini açıqlayıb
Milli Məclis Lüksemburq Deputatlar Palatasının qətnaməsini sülh prosesinə maneə cəhdi kimi dəyərləndirib
Təbrizdə ekoloji problem- Zərərli tibbi tullantılar yeraltı su qaynaqlarını çirkləndirib
Azərbaycannın Kirmana daşınan illik sərvətinin məbləği açıqlandı- 1 milyard 200 milyon dollar
“PKK İraqın Türkmən Cəbhəsinə bir hədədir” cəbhənin sədri
ABŞ Ukrayna üçün 2 milyard dollar dəyərində silah müqaviləsi elan edib
Yevgeni Nikiforov: Rusiya sülhməramlıları qarşıya qoyulmuş vəzifələri yüksək səviyyədə yerinə yetiriblər
Qərbi Azərbaycanda yer adları dəyişdirilir
2 terrorçu qruplaşmanın lideri Tehranda görüşdü
ABŞ Hindistanla İran arasındakı razılaşmadan narahatdır
İranda Azərbaycana qarşı təbıiğat genişlənib
Belarus Qarabağda 420 ailəlik yaşayış məntəqəsi tikəcək
Ərdəbilli məhbus aclıq aksiyası keçirir
Tehranda Azərbaycan türkcəsində olan kitablar sərgidən yığışdırılıb
İranda şagirdlərə qarşı zorakılıq faktları gizli saxlanılır
İran rejiminin Şimali Koreya ilə əməkdaşlığa can atmasının səbəbi nədir?
Bayden administrasiyası İsrailə əlavə 1 milyardlıq silah göndərir
“İrandan gələn təhlükələr artacaq” – Rişi Sunak
Ərdəbil prokuroru sahibkarları təhdid etdi - Cəzalandırılacaqlar
"İstədiyimiz vaxt İranı vura bilərik"- İsrail həbçisi
ABŞ Qırmızı dənizdə Husilərin texnikasını ələ keçirib