GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
Xaməneinin nümayndəsi amerikalı qadınlara görə narahatdır- İntihar sayı artıb
Qəzzada ölənlərin sayı 34 654 nəfərə çatıb
Xankəndi Şəhər Prokurorluğu yaradılıb
Azərbaycanla Türkiyə arasında gəlirlərə görə ikiqat vergitutma aradan qaldırılıb
Sosioloq: Xalqla hakimiyyət arasında uçurum dərinləşir
Universitet müəllimlərinə məhdudiyyətlər tətbiq edilib
Tanınmış baş məşqçi: Azərbaycana görə azərbaycanlılar qərar verməlidir
"İranın sanksiyaları kimsəni qorxutmur" Britaniyanın müdafiə naziri
İran daha bir rekorda imza atdı- 2023-cü ildə yazıçıların ikinci ən böyük həbsxanası olub
Britaniya- İran bölgədəki qeyri-sabitliyə görə məsuliyyət daşıyır
İran ilə Rusiya ticarət hesablaşmaları üçün yeni yollar axtarırlar
Şəbüstər rayonunda güclü daşqınlar yaşanıb
Təbrizdə 3 məhbus edam edildi
Güneyli aktivist intihar edib
Xankəndidə son bir həftədə tapılan silah-sursatın həcmi açıqlanıb
İran jurnalistlərin həbsinə görə dünyada ikinci yerdədir
Aİ Ukraynadakı müharibənin tez başa çatmasının yollarını açıqlayıb
Tehranda məşhur nəşriyyat bağlandı
İsrail kiber hücumlara qarşı elektron qübbə yaradır
Azərbaycan hərbçiləri Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edəcək
Tehran Azərbaycana qarşı indi də afrikalılardan istifadə edir
Netanyahu açıqladı: Növbəti seçkilərdə ...
Rusiya MN Ukraynanın builki itkilərini açıqlayıb
Kreml Makron və Kameronun açıqlamalarını təhlükəli adlandırıb
İran İsraillə əlaqədar gəmi heyətinin azad etdiyini bildirib
Jurnalistələrə qarşı təzyiqlər davam edir - Daha bir jurnalistə qarşı cinayət işi açıldı
Azərbaycan müdafiə nazirinin müavini İrana səfər edib
Təbriz və Ərdəbildə məhkumlar edam edildi
Agentlik təsdiqlədi, Rafael Qrossi İrana səfər edəcək
Azad olunan torpaqlarda 134 min hektar ərazi mina və partlamamış sursatlardan təmizlənib
"İran PKK terroristlərinin sığınacaq yerinə çevrilib" - Türkiyə
Hikmət Hacıyev: Ermənistanın basdırdığı saysız-hesabsız minalar humanitar fəaliyyətə ciddi təsir edir
ABŞ: İrana bağlı qüvvələr ABŞ-a qarşı hücumlar planlaşdırmağa davam edir
Güneyli ativistin sağlamlığı təhlükəyə düşüb
İranda bəhailərin 4 obyekti bağlanılıb
14 gündə İran həbsxanalarında 63 nəfər edam edildi
Moləvi Əbdülhəmid sünnilərə qarşı ayrı-seçkiliyi qınayıb
Ümumdünya Mətbuat Azadlığı Günüdür, İran 176-cı yerdədir
Iranda dini azadlıqlar sistemli şəkildə pozulur
Blinkenin İsrail səfəri başa çatdı, nə razılaşdırıldı?
Pakistanda partlayış nəticəsində 1 nəfər ölüb, 20 nəfər yaralanıb
Ermənistan İranla hərbi anlaşma imzalamaq arzusundadır
İranda sünnilərə qarşı dini ayrı-seçkilik siyasəti güclənib
GünAz TV: “Məqbərətül-şüəra Mədəniyyət Fondu”nun rəhbəri İranda türk dilinin məhv edilməsi istiqamətində sistemli olaraq aparılan siyasəti tənqid edərək təhsil sistemi və KİV-in qarışıq “Fazəri” dilinin yaranmasında və türkcənin məhv edilməsində əsas rolu oynadığını bildirib.
Cavad Novruzi may ayının 2-də İranın “Mərdomsalari” qəzetində dərc etdiyi “Türk Dil Qurumunun təsisinin zərurəti” başlıqlı məqalədə dil qurumu və tədqiqat mərkəzlərinin olmamasını, eləcə də dilin unudulmasını, ana dilin nəsildən-nəslə ötürülməsində xüsusiyyətlərinin tədricən dəyişməsini ( farsca və türkcənin qarışığı olan Fazeri deyilən dilin formalaşması), yeni sözlərin yaradılmamasını dil üçün təhlükə hesab edərək, bunun ana dilinin funksionallığını itirməsinə və inkişaf etməməsinə səbəb olacağını yazıb.
Novruzi əlavə edib:
Dilin yeni nəslə ötürülməməsi və yeni söz ehtiyatları yaratma qabiliyyətinin itirilməsi uzun bir müddət ərzində onu ləhcəyə çevirə bilər, hətta tədricən ölümünə səbəb ola bilər. Məsələn, mazəni və giləki dilləri, daha çox şəhər yerlərində, son onilliklərdə ləhcə və dialekt halına gəlib və artıq linqvistik təriflərə görə onları dil adlandırmaq olmaz”.
Türk dilinin əriməsi və “Fazeri” dili fenomeninin yayılması son illərdə türkcəyə zərər vuran əsas səbəblərdən biridir."Fazeri dili" (farsca + türkcə) forma və məzmun baxımından təhrifə uğramış, farsca sözlər və fars dili qrammatikası ilə qarışmış türkcədir. Türkcə həddindən artıq fars dili ilə qarışması nəticəsində quruluşu, qaydası və dinamizmi olmayan bir dil halına gəlib. Fazeri fenomeninin, xüsusən də böyük şəhərlərə köç edən əhali arasında yayılması Azərbaycan türkcəsi qarşısında ən böyük təhlükə. Bu məsələ dili daxilən çökdürür, tədricən unudulmasına və dominant (fars) dil ilə əvəz olunmasına sövq edir.
Novruzinin fikrincə, bu mənfi məsələdə əsas rol oynayan iki amil var: Birincisi, media, ikincisi isə İranın təhsil sistemi.
O, İranda türk dilini qorumaq və gücləndirmək üçün “Türk Dil və ədəbiyyatı Qurumu”nun təsisinin zəruri olduğunu yazıb.
Qeyd edək ki, 2013-cü ilin prezident seçkisi kampaniyası zamanı Həsən Ruhani azərbaycanlılara Azərbaycan Dili və Ədəbiyyatı Qurumunun yaradılacağını vəd etmişdi. Lakin 2014-cü ildə o, dil qurumunun əvəzinə “Azərbaycan Mədəniyyəti və İncəsənəti Fondu”nun yaradılacağını elan edərək vədini yerinə yetirmədi.
Xatırladaq ki, İranda Fars dili və ədəbiyyatı üçün belə bir qurum çoxdan mövcuddur.
Ü.F
Qəzzada ölənlərin sayı 34 654 nəfərə çatıb
Tanınmış baş məşqçi: Azərbaycana görə azərbaycanlılar qərar verməlidir
İran daha bir rekorda imza atdı- 2023-cü ildə yazıçıların ikinci ən böyük həbsxanası olub
Britaniya- İran bölgədəki qeyri-sabitliyə görə məsuliyyət daşıyır
İran jurnalistlərin həbsinə görə dünyada ikinci yerdədir
Tehranda məşhur nəşriyyat bağlandı
Tehran Azərbaycana qarşı indi də afrikalılardan istifadə edir
Azərbaycan müdafiə nazirinin müavini İrana səfər edib
Azad olunan torpaqlarda 134 min hektar ərazi mina və partlamamış sursatlardan təmizlənib
14 gündə İran həbsxanalarında 63 nəfər edam edildi
Moləvi Əbdülhəmid sünnilərə qarşı ayrı-seçkiliyi qınayıb
Ermənistan İranla hərbi anlaşma imzalamaq arzusundadır
İsrailin Tehranda öldürdüyü terrorçunun kimliyi məlum oldu
Baş prokuror media əməkdaşlarını hədələdi
Urmu gölü barədə son məlumat açıqlandı
İranda son 80 ilin rekord inflyasiyası qeydə alındı
"Bələdiyyə əcnəbilərlə müqavilə bağlaya bilər, lakin gizli yox"- deputat
Netanyahu və Blinken Qüdsdə müzakirələrə başlayıb
Prezident: Biz imkan verə bilmərik ki, XXI əsrdə Avropanın bəzi ölkələri digər xalqlara müstəmləkə kimi yanaşsın
Marağada 400 illik tarixi abidə məhv olur
Husilər Britanyaya məxsus neft tankerini vurdu
Şuşanın Qaybalı kəndində mina partlayıb, ANAMA əməkdaşı xəsarət alıb
Ermənistanda delimitasiyaya etiraz edən hərbçilər məsuliyyətə cəlb olunub
İran İsrail zərbələrinin vurduğu ziyanı ört-basdır etməyə çalışıb - SÜBUT
İctimai fəala ağır həbs cəzası verildi
Tomac Salehiyə dəstək aksiyaları keçirilib
ABŞ: İran silahları təbliğ olunduğu qədər effektli deyil
Urmu gölü yenidən quruyacaq - Ekoloq
Milli fəalların həbs qərarı qüvvədə saxlanıldı
Azərbaycanlı müəllim azadlıqda
Əl ilə toxunmuş ən böyük xalça təqdim olunub
İranda daha 3 qadın ailə üzvləri tərəfindən öldürülüb
Azad edilən ərazilərdə ötən ay 332 mina, 2502 PHS aşkarlanıb
Ermənistan İranla hərbi anlaşma imzalamaq arzusundadır
Azad edilmiş ərazilərdə daha 159 mina, 380 PHS aşkarlanıb
“İcbari hicab qadınların kəramətini və azadlığını pozur”- iranlı islamşünas
Tərbiz şəhəri “Həsən Padşah” tarixi kompleksi baxımsız qalıb
Tanınmış güneyli həkim-cərrah Şapur Ənsəri Cəbrayıl və Şuşaya səfər edib