GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin rəisi Orxan Sultanov Türkiyənin müdafiə naziri Yaşar Gülərlə görüşüb
Tramp: Mən yalnız bir şey istəyirəm — İranın nüvə silahı ola bilməz
İsrail Ordusu Kermanşahda İranın daha üç hərbi helikopterinin məhv edildiyini bildirib
İsrail qırıcıları İranın daxili təhlükəsizlik qərargahını məhv edib
Özbəkistanın bəyanatı İranı hiddətləndirdi
İranda 5 zabit öldürüldü
Bəqai: Tehran dialoqa hazırdır, lakin artıq Vaşinqtona etibar etmir
İsrail XİN rəhbəri: İranla heç bir danışıq aparılmır
Əli Xamenei Amerikaya xəbərdarlıq edib və təslim olmaq təklifini rədd edib
İranda 1100 hədəf vurulub
IDF sözçüsü: İsrail hərbi obyektləri, İran isə mülki əhalinin evlərini hədəfə alıb
Çin İrana müəmmalı yük təyyarəsi göndərib
Qətər əmiri İran prezidenti Məsud Pezeşkiandan məktub alıb
Ərdoğan İsrail-İran qarşıdurması fonunda Türkiyənin hər cür ssenariyə hazır olduğunu bildirib
İran danışıqalrdan imtina edib
BAEA: İranda sentrifuqa istehsal edən iki müəssisə zədələnib
Zəncanda bir neçə nəfər həbs edilib
Zakir Həsənov Viktor Xreninlə görüşüb
“Tramp gəlmirsə, mən də yoxam!” – Zelenskidən açıq şərt
Amerika niyə öz hava tankerlərini Ön Asiyaya göndərir?
Prezident: Ermənistan azərbaycanlıların öz dədə-baba yurdlarına qayıtmaq hüququna hörmətlə yanaşmalıdır
Türkiyənin hərbi rəhbərliyi İranla sərhədə gedib
İsrail XİN: İranın İsraili məhv etmək planı var
Təbrizdə raket bazası dağıdılıb
İranın vitse-prezidenti nüvə obyektlərindəki vəziyyəti normal adlandırıb
Yarım əsrdir türk dilini sıxışdıran İran rejimi indi Azərbaycan xalqını türkcə yazı ilə aldatmağa çalışır
Tanınmış Türkiyəli analitik: Bəziləri Böyük Kürdüstan yaratmağa çalışır, Güney Azərbaycan torpaqları belə bir ssenaridən qorunmalıdır
İran İsraildə 24 mülki şəxsi öldürüb
İran ilə İsrail arasındakı qarşıdurma hər iki tərəfdə raket qıtlığına səbəb olur
KİV: Amerika rəsmiləri İranı vurmaqla bağlı qərar qəbul etməyib
Fitch: İsrail-İran qarşıdurması bir neçə həftədən artıq davam etməyəcək
İranda 10-larla həbsxanada aksiya keçirilib
İsrail Tehranda raket istehsalı müəssisəsini vurub
Əhmədinejad bəyanat yaydı
Zelenski Qərbdən illik 40 milyard dollar maliyyə istəyib
İsrail Amerikanın qərarını gözləyir
Amerika Ön Asiyaya əlavə təyyarələr göndərir
Ceyhun Bayramov Britaniyanın dövlət katibi ilə İsrail-İran qarşıdurması ətrafında müzakirələr aparıb
Ərdəbildə milli fəal həbs edildi
KİV: Tramp Amerikanın İrandakı nüvə obyektlərinə zərbələr endirməsinə icazə verib
ABŞ Prezidenti İrandan təslim olmağı tələb edib
Əhmədinejad Tehranda sui-qəsd nəticəsində öldürülüb
Çin Tehrandakı səfirliyini təxliyə edir
ABŞ İrana qarşı sanksiyaları davam etdirdiyi müddətdə Azərbaycanı strateji məkan kimi istifadə edərək Tehranın daxili zəifliklərindən və regional asılılıqlarından faydalana bilər.
Güney Azərbaycanın milli fəalı, Günaz TV-nin rəhbəri Əhməd Obalı tərəfindən qələmə alınan "ABŞ niyə İranın Nüvə Proqramına “maksimum təzyiq” saxlamalıdır?" başlıqlı məqalə ABŞ-ın nüfuzlu "The National Interest" nəşri tərəfindən paylaşılıb.
Əhməd Obalı məqaləsində bildirib ki, İranda repressiv rejim altında yaşayan milyonlarla etnik azlıq üçün, o cümlədən onun öz ailəsi üçün də, ABŞ ilə İran arasında aparılan son nüvə danışıqlarının nəticəsi uzaq bir geosiyasi məsələ deyil. Bu, azad yaşamaq hüququ, kimlik və azadlıq məsələsidir.
"Keçən həftə sonu Omanda keçirilən “çətin, lakin faydalı” görüşdən sonra ABŞ və İran rəsmiləri danışıqları davam etdirmək barədə razılığa gəlsələr də, Tehranın mövqeyində mahiyyət etibarilə heç bir dəyişiklik yoxdur. İran tərəfi uranın zənginləşdirilməsi səviyyələrində yalnız müvəqqəti bir tənzimləmə təklif edib – bu, nəinki tam ləvğ edilməsi hətta dayandırılması belə deyil.
Bu, rejimin uzunmüddətli hədəflərinə toxunmadan vaxt qazanmaq üçün hesablanmış bir güzəştdir. Vaşinqton öz maksimum təzyiq strategiyasını davam etdirməli və daha da gücləndirməlidir ki, Tehran geri çəkilməyə məcbur olsun."
Əhməd Obalı yazısında ABŞ-İran danışıqlarında Azərbaycanın roluna da toxunub. Əhməd Obalı bildirib ki, iqtisadi təzyiqlərin neytrallaşdırılması istiqamətində Rusiyanı nümunə göstərmək mümkündür.
"Rusiya iqtisadi təzyiqlərin regional ittifaqlar vasitəsilə necə neytrallaşdırıla biləcəyini göstərdi. Rəsmi Moskva Ermənistan, Belarus, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Rusiyadan ibarət olan Avrasiya İqtisadi İttifaqından strateji arxa qapı kimi istifadə edərək sanksiyalardan yan keçdi və qlobal ticarətə çıxışını qorudu.
Eyni şəkildə, İrana təzyiq göstərmək üçün onun birbaşa qonşuluğuna daha kəskin diqqət yönəldilməlidir.
İranın ən nüfuzlu və eyni zamanda ən çox təqib olunan azlığı – İran azərbaycanlılarının bir üzvü kimi - ABŞ təzyiq göstərmək üçün Ana Vətən, yəni Azərbaycan Ana Vətən Partiyasına üz tutmalıdır.
İranın şimalında yerləşən Azərbaycan, əhəmiyyətli ticarət marşrutları üzərindəki mövqeyi sayəsində Tehran üzərində əhəmiyyətli təsir gücünə malikdir. Daha önəmlisi isə, o, rejimin ən dərin qorxusunu – daxili narazılığı – üzə çıxarmaqda rol oynaya bilər.
Azərbaycanlı-İranlı millətçiliyinə, separatizminə və ya Azərbaycanla birləşmə ideyasına dair hər hansı bir işarə, İran hökumətinin yuxarı eşelonlarında ciddi təşviş doğurur və rejim adətən belə daxili narazılıqları amansız repressiyalar ilə boğur. Sayı on milyonlarla ölçülən İrandakı azərbaycanlılar mədəni təzyiqlərə, kimliklərinin silinməsinə və siyasi kənarlaşdırmaya məruz qalırlar.
Azərbaycan dili məktəblərdə qadağandır, və icma üzvləri tez-tez “yoxa çıxarılır”.
Üstəlik, Azərbaycanın 2020-ci ildə Ermənistanla olan münaqişəsindən sonra, rejimin narahatlığına baxmayaraq, bu etnik qrup daxilində yenidən həmrəylik hissi canlandı. O vaxtdan bəri, İranın Azərbaycana qarşı ritorikası və təhdidləri daha da artıb".
Əhməd Obalı məqaləsində İran rejiminin ona necə təzyiq göstərdiyini qələmə alıb. Əhməd Obalı bildirib ki, İran rejiminin silahlı dəstələri dəfələrlə ona hədə-qorxu gəlib. Eyni zamanda, Əhməd Obalının hələ də İranda yaşayan ailə üzvləri daim təzyiq altındadır. Onun ailə üzvləri Kəşfiyyat Nazirliyi tərəfindən tez-tez dindirilir, onlara qarşı uzunmüddətli və əsassız həbslər həyata keçirir, hətta onlara qarşı işgəncələr də baş verir.
"Mən hərçənd onilliklər əvvəl İrandan mühacirət etsəm də, sürgün mənə tam təhlükəsizlik gətirmədi.
Çikaqoda 2004-cü ildə İran rejiminin azərbaycanlılara qarşı zorakı mədəni və dil assimilyasiyasını ifşa etmək məqsədilə yaratdığım GünAz TV vasitəsilə İrana yayımlar edirəm. Okeanın o tayında olmağıma baxmayaraq, rejimin hədəfində qalıram.
İran rejiminin quldur dəstələri dəfələrlə mənə hədə-qorxu gəlib. Eyni zamanda, ailə üzvlərim hələ də İranda ciddi təzyiqlə qarşı-qarşıyadır: Kəşfiyyat Nazirliyi tərəfindən tez-tez sorğu-suala çəkilirlər, onlara qarşı uzunmüddətli əsassız həbslər təyin olunur və hətta onlara işgəncələr də edilir. Tehranın separatçılıqla bağlı paranoyası köklü və dərin xarakter daşıyır və bu, Azərbaycanın təzyiq göstərə biləcəyi güclü, lakin çox zaman gözdən qaçan bir istiqaməti ortaya qoyur.
Bundan əlavə, Azərbaycan Amerikanın xeyrinə ola biləcək başqa təsir alətlərinə də sahibdir. Rusiya ilə İran arasında yerləşən Azərbaycan, bu iki təcrid olunmuş ölkəni birləşdirən həyati əhəmiyyətli ticarət dəhlizi üzərində dayanır. Bu ticarət dəhlizində yaranacaq istənilən pozuntu, İranın Moskvadakı əsas müttəfiqinə olan həyati əlaqəsini kəsə bilər.
Bakı, həmçinin İsraillə təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığını dərinləşdirə bilər. Son otuz il ərzində Azərbaycan İsraillə sıx əlaqələr qurub. Bakı İsrailin neft tələbatının böyük hissəsini təmin edir; əvəzində isə, Qüds Azərbaycanın əsas silah təchizatçısıdır.
İsrail, həmçinin, səssiz şəkildə Azərbaycanı İrana qarşı müşahidə və kəşfiyyat əməliyyatları üçün baza kimi istifadə edib. 2018-ci ildə Mossad tərəfindən İranın nüvə arxivinin Tehrandan çıxarılması əməliyyatı zamanı, yayılan məlumatlara görə, Azərbaycan bu əməliyyatda logistik və ya tranzit rol oynamış ola bilər.
Gizli əməliyyatlar, diversiya missiyaları və ya zərurət yarandıqda hədəfli hava zərbələri üçün platforma olaraq, Azərbaycanın İranla 750 kilometrlik sərhədi və Təbriz kimi hərbi mərkəzlərə, həmçinin İranın şimal və mərkəzi bölgələrində yerləşən əsas nüvə obyektlərinə yaxınlığı onu bu cür fəaliyyətlər üçün ən əlverişli mövqedə olan ölkələrdən birinə çevirir. Azərbaycan, çox güman ki, bu cür diplomatik təşəbbüslərə açıq yanaşacaq."
Əhməd Obalı qeyd edib ki, Azərbaycan ABŞ üçün İrana qarşı strateji müttəfiq ola bilər:
"İran tez-tez Azərbaycanın daxili işlərinə müdaxilə edib. Sərhəddə təxribat xarakterli hərbi təlimlər keçirdib, casus şəbəkələri qurub, hökuməti devirmək məqsədilə şiə milis qruplaşmasını dəstəkləyib və hətta İran rejiminə qarşı tənqidi fikirlər səsləndirən siyasətçilərə sui-qəsd cəhdləri belə göstərib. Lakin İran rejiminin Azərbaycana qarşı ən ciddi təhqiri Tehranın, Azərbaycanın azad edilmiş ərazisi Qarabağ uğrunda sonuncu münaqişədə, Azərbaycanın başlıca düşməni olan Ermənistana dəstək verməsi oldu. Xatırladaq ki, Qarabağın azad edilməsi müstəqillik əldə etdikdən sonra ölkənin ən mühüm mövzularından birinə çevrilib.
Doğrudan da, ABŞ administrasiyası artıq bu vəziyyətə diqqət yetirir. Trampın xüsusi nümayəndəsinin Azərbaycana səfəri fonunda mediada Azərbaycanın "İbrahim Sazişləri"nə daxil ola biləcəyi ilə bağlı iddialar səslənir.
Bununla belə, Vaşinqton Bakının bitərəf xarici siyasət kursunu nəzərə almaq məcburiyyətindədir.
ABŞ bu əməkdaşlığı daha da cazibədar etmək üçün, Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərini geri qaytarmasından sonra artıq uzunmüddət müddətdir durğunluq vəziyyətində olan Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesinə dəstək verə bilər. Sülh sazişi masada və ya masaya çox yaxın görünür.
Lakin bir sıra əsas maneələr hələ də qalır, ən başlıcası isə Ermənistan konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddialarının yer almasıdır. Ermənistanın öz ənənəvi himayədarı olan Rusiyadan üz çevirərək Qərbə yaxınlaşmaq istəyi və ABŞ-dakı böyük erməni diasporasının təsiri fonunda, Vaşinqtonun İrəvanı daha uyğun şərtlərlə danışıqlara cəlb etmək üçün əhəmiyyətli təsir imkanları mövcuddur.
ABŞ həmçinin Azərbaycana silah satışlarını genişləndirə bilər. Lakin burada simvolik bir maneə qalır: 1992-ci ildə qəbul olunmuş “Azadlığa Dəstək Aktı”nın 907-ci düzəlişi ABŞ hökumətinin Azərbaycana birbaşa yardımını qadağan edir.
Birinci Qarabağ müharibəsinin ən gərgin dövründə, erməni diasporasının güclü lobbiçiliyi nəticəsində və Azərbaycan torpaqlarını işğal etdiyi bir vaxtda bu düzəliş Konqres tərəfindən qəbul edilmişdi. Lakin sonrakı administrasiyalar strateji əməkdaşlığın davam etməsi üçün həmin düzəlişi dondurur. Bununla belə, Prezident Bayden 2022-ci ildə 907-ci düzəlişi dondurmadı, bu da Bakıda narazılıq doğurdu.
Bu qadağanın tamamilə ləğvi xoş niyyətin güclü rəmzi olar.
Onilliklərdir ki, Azərbaycanın İrandakı soydaşları mədəni assimilyasiya və təqibə məruz qalır. İran indi zəif vəziyyətdədir – Suriyadakı forpostu Bəşər Əsədin süqutu və Hizbullahın İsraillə sonuncu qarşıdurmadan sonra ciddi zəifləməsi ilə çətin durumda qalıb.
İran rejimi üçün daxili narazılıq dalğası hazırda ən arzuolunmaz ssenaridir. Azərbaycan və onun ixtiyarındakı digər strateji təsir vasitələri bu zəiflik anında Tehrana qarşı təzyiq mexanizmi rolunu oynaya bilər və bu, nadir bir fürsət yaradır."
Ş.E
Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin rəisi Orxan Sultanov Türkiyənin müdafiə naziri Yaşar Gülərlə görüşüb
İsrail qırıcıları İranın daxili təhlükəsizlik qərargahını məhv edib
Özbəkistanın bəyanatı İranı hiddətləndirdi
Əli Xamenei Amerikaya xəbərdarlıq edib və təslim olmaq təklifini rədd edib
Çin İrana müəmmalı yük təyyarəsi göndərib
BAEA: İranda sentrifuqa istehsal edən iki müəssisə zədələnib
Zəncanda bir neçə nəfər həbs edilib
Amerika niyə öz hava tankerlərini Ön Asiyaya göndərir?
İsrail XİN: İranın İsraili məhv etmək planı var
Təbrizdə raket bazası dağıdılıb
Yarım əsrdir türk dilini sıxışdıran İran rejimi indi Azərbaycan xalqını türkcə yazı ilə aldatmağa çalışır
Tanınmış Türkiyəli analitik: Bəziləri Böyük Kürdüstan yaratmağa çalışır, Güney Azərbaycan torpaqları belə bir ssenaridən qorunmalıdır
İran ilə İsrail arasındakı qarşıdurma hər iki tərəfdə raket qıtlığına səbəb olur
İranda 10-larla həbsxanada aksiya keçirilib
İsrail Tehranda raket istehsalı müəssisəsini vurub
İsrail Amerikanın qərarını gözləyir
Ərdəbildə milli fəal həbs edildi
ABŞ Prezidenti İrandan təslim olmağı tələb edib
Əhmədinejad Tehranda sui-qəsd nəticəsində öldürülüb
Çin Tehrandakı səfirliyini təxliyə edir
“Mossad” İranda əməliyyatlar keçirib
SEPAH İsrailə cavab veriləcəyini bildirib
İsrail: Mülki şəxslər hədəf alınmayacaq
İranlı atletlərin cinayəti təsdiqləndi
Təbrizə yenidən hücum edildi
Həmədan hərbi ahava limanında partlayışlar baş verib
İranda nüvə obyektləri vuruldu: Ekoloji fəsadlar...
Öldürülən generalların adları açıqlandı - 13 nəfər
İran rəsmiləri ölkədən qaçır? - Media
Rusiya Ukraynaya 1 200-dən çox hərbçinin meyitini qaytarıb
İsrail Hərbi Hava Qüvvələri Tehran səmasına nəzarət edir
İranda 14 məhbus edam edildi
İran İsrailin müttəfiqlərinin regional bazalarını vurmaqla hədələyib
İsrail İranın zərbələrindən dəyən ziyan barədə məlumat yayıb
Yanlış hesablamalar İranı İsrailin genişmiqyaslı hərbi kampaniyası qarşısında zəif duruma saldı
Bu il Rusiyanın Ukraynaya hücumları nəticəsində mülki şəxslər arasında ölənlərin sayı 1,5 dəfə artıb
İranlılar dövlət rəsmilərinin ölümündən məmnundurlar.
Tehranda Silahlı Qüvvələrin Baş Qərargahında partlayış