Amerika mətbuatı Kazan görüşündən yazıb

SON XƏBƏRLƏR

Amerika mətbuatı Kazan görüşündən yazıb

2021.10.20, 07:36

Gunaz.tv

GünAz TV: ABŞ-ın (Amerika Birləşmiş Ştatları) nüfuzlu "The New York Times" qəzeti Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya xarici işlər nazirlərinin keçən həftə sonu Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yoluyla həlli ilə bağlı növbəti görüşü barədə geniş məqalə dərc edib.

Məqalədə bildirilir ki, bu görüş beynəlxalq vasitəçilərin Dağlıq Qarabağ münaqişənin həllində irəliləyişə nail olunması məqsədilə tərəflərə təzyiqlərini artırmaları fonunda (təməlində, zəminəsində) baş tutub. Analitiklər isə bildirirlər ki, iyunun (June) 25-nə Kazanda planlaşdırılan (tərhi tökülən) görüş bu illər ərzində yaranmış dalandan çıxmaq üçün ən əlverişli şansdır: "Münaqişənin həlli istiqamətində aparılan danışıqlara impuls (əngizə, təşviq) Rusiya prezidenti Dmitri Medvedyevin şəxsi imicindən istifadə edərək daha çox səy göstərməsindən sonra gəlib. Rusiyanın Kazan görüşündə əsas məqsəd tərəfləri son beş ildə müzakirə obyekti (mövzusu, qonusu) olan "baza prinsipləri" ilə bağlı razılığa gəlmələrinə inandırmaqdır. Artıq həmsədr ölkələr bu razılaşmanın əldə edilməsinin uzanmasını istəmirlər".

Məqalədə daha sonra vurğulanır ki, xarici işlər nazirləri keçən şənbə baş tutan görüşdən sonra heç bir açıqlama verməyiblər. Bununla belə, Azərbaycan tərəfi Kazan görüşünə "böyük ümidlərlə" baxır. Ermənistanda isə daha ehtiyatlı bəyanatlar səsləndirilir: "Azərbaycan və Ermənistanda Dağlıq Qarabağla bağlı ehtiraslar o qədər yüksəkdir ki, hər iki ölkənin lideri ərazi güzəştinə gedəcəyi təqdirdə böyük riskə yol vermiş olacaqlar. Baza prinsipləri üzrə çərçivə razılaşması Azərbaycandakı minlərlə qaçqın və məcburi köçkünün öz yerlərinə qayıtmasına imkan verəcək. Ermənistan prezidenti isə öz xalqını inandırmalıdır ki, orada yaşayan ermənilər üçün heç bir təhlükə yoxdur. Azərbaycan Prezidenti də Dağlıq Qarabağa aralıq statusunun verilməsiylə ölkəsinin ərazi bütövlüyünün şübhə altına alınmadığını göstərməlidir". Məqalədə o da vurğulanır ki, vəziyyətin təhlükəli olmasının əsas səbəbi danışıqlar prosesində indiyə kimi heç bir irəliləyişin baş verməməsidir. Bu səbəbdən sadə insanların danışıqlar prosesində irəliləyişin olmasını hiss etməsi çox vacibdir: "Müharibə nəticəsində 10 minlərlə insan həyatını itirib. Milyondan artıq insan isə qaçqın düşüb. Onların əksəriyyətini azərbaycanlılar təşkil edir. Ermənistan ətraf rayonların işğal edilməsi amilini Qarabağdakı etnik ermənilərin təhlükəsizliyinin təmini ilə əsaslandırır. Lakin müəyyən zəmanətlərin fonunda həmin ərazilərdən çıxa biləcəyini iddia edir. Böyük neft-qaz yataqlarına malik Azərbaycan isə hərbi büdcəsini durmadan artırır. Bu il 3 milyard dollar müdafiə xərclərinə sərf olunacaq. Səbəb kimi isə danışıqlar prosesi uğursuz başa çatacağı təqdirdə, müharibə etmək məcburiyyəti göstərilir". Bununla belə yerli ekspertlər (karşünaslar) Kazan görüşündə irəliləyişlərin əldə ediləcəyinə inanmırlar: "Onların qənaətincə, hər iki tərəf bir-birindən çox uzaqdır və münaqişənin həlli ilə bağlı siyasi iradə yetərli deyil". Həftə içi